Afgelopen maandag was het Wereldalfabetiseringsdag en deze week is het ook de landelijke Week van Lezen en Schrijven. Een moment om aandacht te vragen voor basisvaardigheden als lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden.  Natuurlijk besteden wij daar op onze kindcentra iedere dag aandacht aan, maar toch zijn er volgens de Stichting Lezen en Schrijven 3 miljoen volwassen mensen in Nederland die moeite hebben met lezen, schrijven en/of rekenen. Dat is ongeveer 1 op de 5 mensen, iets om eens goed tot je door te laten dringen! Een laaggeletterde kan wel lezen en schrijven, alleen niet goed genoeg om helemaal mee te doen in de samenleving.

Er moet dus iets gebeuren en dan kijken we eerst maar eens naar onszelf. Hoe maken wij het verschil voor kinderen en ouders van onze kindcentra?  We vroegen het aan Angela Esajas, directeur van ons Kindcentrum De Lichtbaak in Assen en ambassadeur van ‘Springlezend live’.

Wat wij doen in de praktijk
“Op Kindcentrum De Lichtbaak in Assen werken we met veel meertalige gezinnen”, zegt Angela. “Dat is een kracht: ouders die in hun eigen taal voorlezen, leggen een stevige basis waarop kinderen in het Nederlands verder bouwen. Tegelijk zien we dat laaggeletterdheid voorkomt bij kinderen én ouders. Daarom communiceren we in B1-taal en met beeldtaal en blijven we in gesprek. Zonder relatie geen prestatie: alleen door écht contact kunnen we schaamte doorbreken en samen stappen zetten in taal. Ook vanuit het team besteden we hier aandacht aan. Leerkrachten leren signalen herkennen, zoals ouders die zeggen: “Ik lees het thuis nog wel even rustig door” maar er later niet meer op terugkomen of formulieren die blanco worden ingeleverd. Door dit soort signalen serieus te nemen en het gesprek open te voeren zonder oordeel, maken we taal bespreekbaar. We ervaren dat eenvoudige communicatie niet “minder” is, maar juist verbindend werkt. Zo creëren we een taalrijke omgeving waarin kinderen én ouders zich gezien en gesteund voelen.”

Landelijke initiatieven
Ook landelijk zijn er veel initiatieven om laaggeletterdheid tegen te gaan: van het stimuleren van taalontwikkeling op peuterspeelzalen, tot een masterplan van de overheid om basisvaardigheden op scholen aan te pakken. Als CKC Drenthe zijn we overal goed bezig met bijvoorbeeld De Bibliotheek op School en op veel plekken gebruiken we ‘Boekstart’ in de kinderopvang.

Meer structurele aanpak
Desondanks zou het goed zijn als er vanuit de overheid een meer structurele aanpak zou komen om laaggeletterden te bereiken, want deze doelgroep steekt meestal niet zelf de vinger op. Maar daarvoor ontbreekt het aan een vaste landelijke infrastructuur. In België bijvoorbeeld worden de centra voor basiseducatie vanuit de landelijke overheid aangestuurd en daar wordt goed gekeken wat deze centra in de regio kunnen doen. Maar daarvoor is geld nodig. Geld dat er wat ons betreft moet komen, want bezuinigen op onderwijs is wel het laatste wat je zou moeten doen als je een land vooruit wilt helpen. Misschien iets om in je achterhoofd te houden als we weer naar de stembus gaan…